Wyspa Wielkanocna – Rapa Nui

Wyspa Wielkanocna to jedno z najbardziej enigmatycznych miejsc na Ziemi, od wielu lat poruszające serca i umysły podróżujących tam odkrywców.
Polinezyjska wysepka leżąca 3600 km na zachód od terytorium Chile, do którego przynależy, jest jedną z najbardziej oddalonych od stałego lądu miejsc na świecie, zamieszkaną przez mniej niż 6000 osób (2012).

Moai i Ahu

Wyspa Wielkanocna jest znana światu dzięki wielkim, monolitycznym rzeźbom wykutym w skale między X a XVI wiekiem n.e., zwanym moai. Moai zostały stworzone przez zamieszkujący niegdyś wyspę lud Rapa Nui, od którego też wzięła ona swoją oryginalną nazwę.
Wielkie, kamienne ludzkie postacie rozrzucone na tropikalnej wyspie rozpalają wyobraźnię i zadziwiają każdego, kto ma możliwość ich ujrzenia. Moai przedstawiają świętych przodków, czczonych przez swoich potomków mających nadzieję, że opiekuńcze duchy będą opiekować się ich wioskami i świątyniami.
Na wyspie znajduje się 887 moai, z których większość została przewrócona lub zniszczona podczas walk między zamieszkującymi wyspę klanami. Wszystkie rzeźby zostały wykute z wulkanicznych skał i mierzą 2 – 20 metrów (największa, niedokończona rzeźba ma wysokość 21m). Niektóre z nich pozostały nie ukończone, co daje badaczom możliwość odkrycia ich historii i sposobów wytwarzania, choć do dziś do końca nie wiadomo, jak ważące kilkanaście ton posągi znalazły się na swoich miejscach.
Z biegiem czasu rzeźbiono coraz większe postacie, a ich kształt ewoluował. Pierwsze rzeźby były małe, z okrągłymi głowami i okrągłymi oczami, późniejsze, najsłynniejsze dzisiaj figury, są duże i smukłe, mają pociągłe twarze, długie uszy, dokładnie wyrzeźbione palce i nozdrza. Gałki oczne były prawdopodobnie wypełnione koralem, ze źrenicami z obsydianu lub czerwonej scorii. Część z rzeźb miała na głowach cylindryczne ozdoby zwane pukao, wytworzone z czerwonej skały wydobywanej z pobliskiego wulkanu. Prawdopodobnie świadczyły o specjalnym rytualnym statusie wybranych posągów.

Ahu to chramy, znacznie różniące się od siebie kształtem i rozmiarem. Zwykle miały postać prostokątnej, kamiennej platformy z podwyższeniem z przodu. Na 125 z 313 znanych Ahu stały maoi. Część pełniła funkcję ossuariów i odnaleziono w nich ludzkie szkielety. Ahu stały na wybrzeżu, równolegle do niego.

Historia Wyspy Wielkanocnej

Historia Wyspy Wielkanocnej jest równie ciekawa, jak historia znajdujących się na niej rzeźb. Wyspa została zasiedlona około IV wieku przez Polinezyjczyków, i źródła historyczne wskazują, że aż do przybycia Europejczyków nie było na niej innych grup etnicznych. Między X – XVI wiekiem ludność wyspy rosła i osady znajdowały się prawie wzdłuż całego wybrzeża a ich poziom cywilizacyjny rozwijał się, czego dowodem są moai i ahu, a także pismo piktograficzne rongo rongo, do dziś nieodcyfrowane. W XVI wieku wyspę dotknął olbrzymi kryzys spowodowany przeludnieniem i zniszczeniem środowiska. Mieszkańcy wycięli niemal wszystkie drzewa i doprowadzili do wytępienia lokalnej fauny. Do zniszczenia środowiska naturalnego przyczyniła się też zmiana klimatu. W efekcie zabrakło jedzenia i ludność wyspy podzieliła się na dwa rywalizujące klany. Dochodziło nawet do przypadków kanibalizmu. Wykształcona wówczas klasa wojowników dała początek innemu kultowi religijnemu, zwanego Tangata Manu, którego wyznawcy w XIX wieku zniszczyli większość moai i ahu.
[dropcap]W[/dropcap] 1722 roku w dzień Wielkiejnocy na wyspę przybyli pierwsi Europejczycy, wg których ludność lokalna liczyła ok. 10 000 osób. W latach 60. XIX wieku peruwiańscy łowcy niewolników wywieźli 2000 mieszkańców wyspy, w tym króla i kapłanów. Po gwałtownych protestach około 100 z nich wsadzono na statek powrotny, na którym wybuchła ospa. 15 dotarło do domu, doprowadzając do wybuchu epidemii na Rapa Nui. W 1877 roku na wyspie pozostało 111 mieszkańców.
W 1888 roku Wyspa Wielkanocna została zaanektowana przez Chile.

Wyjazd na Wyspę Wielkanocną

Dzisiejsza Rapa Nui jest miejscem magicznym i chętnie odwiedzanym przez turystów. Oprócz zwiedzania pozostałości po dawnej kulturze, najlepiej konno lub pieszo, wyspa oferuje przepiękne miejsca do nurkowania z krystalicznie czystą wodą, idylliczne plaże, świetne fale do surfowania oraz wzgórza do wspinaczki.

Na Wyspę Wielkanocną można dolecieć z Santiago w Chile ($700-900 w obie strony) oraz z Papeete na Thaiti. Szczyt sezonu turystycznego przypada na styczeń – marzec, kiedy ceny są wyższe i ciężko o dobry nocleg. Podczas pozostałej części roku jest zdecydowanie spokojniej. W lipcu i sierpniu jest nieco chłodniej, ale temperatura nie spada poniżej kilkunastu stopni.