Historia Buddów z Bamiyanu
W 315 roku p.n.e. północna część Hindukuszu, na terenach dzisiejszego Afganistanu została dana przez Aleksandra Wielkiego hinduskiej dynastii Maujrów, którzy wyznawali buddyzm. Miasto Bamiyan, stolica regionu, leżało na Jedwabnym Szlaku, co czyniło je bogatym miejscem, często odwiedzanym przez kupieckie karawany ze Wschodu i Zachodu.
W dzisiejszej prowincji Bamyan powstało wiele klasztorów buddyjskich. W klifach z piaskowca, otaczających miasto Bamyan rzeźbiono wielkie posągi buddów.
Na początku VI wieku w powstały tam dwie największe statuy buddów na świecie, mierzące 37 oraz 55 metrów wysokości. Wykuto je w piaskowcu, na wysokości ponad 2500 m n.p.m. i ozdobiono stiukiem, aby nadać wrażenie realizmy twarzom, dłoniom i szatom postaci.
Większa z rzeźb była pomalowana na czerwono, mniejsza była w różnorakich kolorach.
Według pielgrzyma chińskiego z VII wieku rzeźby były ozdobione złotem i szlachetnymi kamieniami.
Wokół posągów wydrążono połączone tunelami jaskinie, w których mieszkali mnisi.
W VII wieku Bamiyan przejęli muzułmanie i od tego czasu kilkakrotnie rzeźby stały się celem ataków. Podczas jednego z nich, w XVIII wieku, większy budda stracił górną część twarzy.
Tak prezentował się on pod koniec XX wieku:
Talibowie w Bamiyanie
Było to jednak niczym w porównaniu z destrukcją, jaka nastąpiła w XXI wieku.
W 2001 roku Talibowie, którzy opanowali Dolinę Hindukuszu, uznali, że figury buddów to bałwochwalcze idole, które należy zniszczyć.
Mimo sprzeciwów z całego świata, także ze środowisk islamskich, w marcu 2001 roku rozpoczęto detonację rzeźb.
Talibski minister narzekał, że „zniszczenie nie idzie tak szybko jak można by się spodziewać, bo buddowie są wyrzeźbieni w litej skale”.
W końcu użyto min przeciwczołgowych oraz rakiet.
Afgański Minister ds. Zagranicznych Wakil Ahmad Mutawakel oznajmił w marcu 2001 roku, w odpowiedzi na groźbę sankcji za niszczenie dziedzictwa ludzkości, że posągi są niszczone zgodnie z prawem islamu i jest to sprawa wyłącznie religijna.
Oto jak wyglądały ataki Talibów:
I co po nich pozostało:
Tak się przedstawia porównanie: większy budda w 1977 oraz 2005 roku.
Społeczność międzynarodowa zastanawia się, czy i w jakim stopniu dokonać restauracji buddów. Trwają prace badawcze na tym terenie, odkryto między innymi jaskinie mnichów ze świetnie zachowanymi malowidłami.
A dzisiaj los buddów mogą podzielić kolejne obiekty będące naszym dziedzictwem: fundamentaliści islamscy w Afryce dokonują ataków na Timbuktu i relikty sufickiej kultury.
